Dzieło D9 w Janówku, powstało w ramach budowy zewnętrznego pierścienia fortów w latach 1912-1915. Było elementem grupy fortowej Janówek, jednej z trzech takich grup na terenie twierdzy Modlin.
W 1909 roku nastąpiły znaczące zmiany w rosyjskim wojsku. Powstała nowa koncepcja obrony zachodniej granicy cesarstwa zakładająca obronę w głębi kraju. Nowy Minister Wojny wydał rozkaz zniszczenia umocnień m.in.. Warszawy i Zegrza, natomiast twierdza Modlin natomiast miała być rozbudowana i pełnić role punktu oporu do czasu nadciągnięcia odsieczy z głębi Rosji. W 1912 roku rozpoczęto budowę drugiego, zewnętrznego pierścienia fortów wokół Modlina. Nowe forty otrzymały numerację od IX do XVIII a dzieła pośrednie od D1 do D10. Jednocześnie przystąpiono do kolejnej modernizacji starych fortów. Powstały także trzy grupy fortowe, w tym jedna w Janówku.
Grupa fortowa Bujnickiego (GF1908/12) to samodzielny ośrodek oporu składający się z kilku fortów umieszczonych na ważnej pozycji obronnej, przewidywanej linii ataku nieprzyjaciela. Składał się z fortu głównego, którym często był stary fort artyleryjski, fortów pomocniczych, baterii artyleryjskich i koszar obronnych. Wszystko połączone było ze sobą rowem fortecznym, zasiekami i elementami fortyfikacji polowej.
Grupa fortowa w Janówku składała się z:
- Starego ceglanego fortu IV
- Nowego fortu XVII (XVIIb) wybudowanego na wschód od fortu IV
- Nowego dzieła D9 w postaci koszar obronnych na północ od obu fortów
- Nowej baterii dla artylerii przy stacji kolejowej (obecnie nieistniejącej)
Dzieło D-9 (fort XVIIa) w postaci koszar obronnych wybudowano 500m na północ od fortów IV i XVII. Podobnie jak fort XVII (XVIIb) miał być wyposażony w pancerną wieżyczkę obserwacyjną (w lewym barku). Możliwe, że miał mieć postać taką jak koszary grupy carski dar, czyli pojedynczy, wysoki budynek z małą kaponierą do obrony.Obecnie ciężko jest powiedzieć cokolwiek więcej o dziele gdyż jest bardzo zniszczone.
Podczas I Wojny Światowej forty w Janówku były bezpośrednio atakowane przez wojska niemieckie. Główne natarcie skierowane było na forty grupy Carski Dar i Czarnowo. Natomiast forty w Janówku od 14 do 18 sierpnia 1915 roku atakowane były przez wojska niemieckie (169 brygada piechoty). Te niemieckie oddziały przez cały czas pozostawały na linii Krubiny-Skierdy prowadząc też ostrzał artyleryjski. Niemcy zajęli forty po ich opuszczeniu przez Rosjan w nocy z 17 na 18 sierpnia. Najprawdopodobniej wycofujące się wojska rosyjskie wysadziły w powietrze ważne elementy umocnień.
Z koszar obronnych D-9 (XVIIa) zostało jeszcze mniej niż z fortu XVII. W zasadzie jest tylko pionowa ściana służąca amatorom wspinaczki skałkowej oraz kilka zniszczonych fragmentów pomieszczeń. Obiekt ten wiosną 2002 został sprzedany przez AMW Warszawa, obecnie właściciel organizuje tam głównie imprezy paintballowe oraz czasami wspinaczkę skałkową.
Grupa fortowa Janówek na starych mapach
fot.1 Niemiecka mapa "Karte des Westlichen Russlands" z 1915 roku w skali 1:100 000.
fot.2 Polska mapa WIG z 1930 roku w skali 1:100 000.
fot.3 Polska mapa WIG z 1934 roku w skali 1:25 000.
fot.4 Ciekawa niemiecka mapa z 1938 roku oparta o polską mapę WIG w skali 1:100 000, ale z zaznaczonymi fortami, część jest zaznaczona błędnie
fot.5 Współczesna mapa topograficzna z Geoportal.gov.pl
fot.6 Rosyjski plan grupy fortowej Janówek