Modlin - zewnętrzny pierścień fortów

W 1909 roku zmieniono koncepcję obrony zachodniej części Rosji - twierdzę w Warszawie i w Zegrzu przeznaczono do likwidacji, a twierdzę w Modlinie (Nowogieorgijewsk / Новогеоргиевск) postanowiono jednak rozbudować. W latach 1912-15 powstał wokół Modlina drugi pierścień fortów (od IX do XVIII) wraz z dziełami pośrednimi (od D-1 do D-10). Tylko nieliczne z tych obiektów zostały wybudowane w całości do czasu rozpoczęcia wojny.

Modlin forty zewnetrzne

Nieistniejące dzieło pośrednie D5 w miejscowości Falbogi Borowe miało powstać w latach 1912-1915 w ramach zewnętrznego pierścienia forów Twierdzy Modlin.

Fort miał być zlokalizowany we wsi Falbogi Borowe, na skraju lasu, na linii łączącej fort w Błogosławiu z Goławicami. Na zachowanych mapach fort ma narys trapezu, ale to jedyne co wiadomo na temat umocnień. Ślady terenowe wskazują raczej na budowę podobną jak sąsiedniego dzieła D6, czyli mała luneta ok. 130 metrów szerokości, dużo mniejsza niż to wynika z mapy.

Nie wiadomo jaką część prac budowlanych wykonano, zapewne tylko część prac ziemnych z nieokreśloną ilością budowli betonowych, ale nie ma pewności czy nawet te podstawowe prace były wykonane w całości. Obiekt nie został ujęty na liście fortyfikacji z czasów mobilizacji twierdzy, co może oznaczać że budowa była na zbyt wczesnym etapie albo nie została rozpoczęta. Możliwe, że istniejące relikty to tylko stanowiska polowe z czasów przygotowań tuż przed wojną.

Do naszych czasów przetrwały słabo widoczne relikty w postaci kawałka betonu i słabo widocznych pozostałości ziemnych. Całość terenu to obecnie częściowo pole uprawne a częściowo las. W pobliskim lesie można odnaleźć starą drogę forteczną - leśna droga utwardzona kocimi łbami.

Dzieło D5 (fort XIIIb) na mapach
fot.1 Niemiecka mapa "Karte des Westlichen Russlands" w skali 1:100 000 z 1915 roku.
fot.2 Fort na ciekawej, niemieckiej mapie z 1938 roku. Mapa bazuje na podkładach WIG 1:100 000 ale ma naniesione położenia fortów, nie wszystkie prawidłowo.