Modlin - wewnętrzny pierścień fortów

Wewnętrzny pierścień fortów Twierdzy Modlin (Nowogieorgijewsk / Новогеоргиевск), składający się ceglanych dzieł numerowanych od I do VIII, budowano od 1883 roku. Umocnienia powstawały głównie na planie standardowego fortu z 1879 roku. Forty w kolejnych latach były przebudowane i zmodernizowane, aby nadążyć za zmieniającą się techniką wojskową.

Modlin forty wewnętrzne

Fort VIII wybudowano niedaleko wsi Stare Grochale w latach 1883-1888 w ramach budowy pierwszego (wewnętrznego) pierścienia fortów Twierdzy Modlin. Obiekt został wybudowany z cegły na bazie wzorcowego projektu fortu F1879.

W związku z bardzo szybkim postępem techniki wojskowej fort od razu po zakończeniu budowy okazał się być konstrukcją przestarzałą, nieodpowiednią do ówczesnych możliwości artylerii. W latach 1894-1900 fort został zmodernizowany, najważniejsze elementy bojowe zostały zastąpione przez obiekty betonowe, jednocześnie zrezygnowano z konstrukcji dwuwałowej. Docelowa konstrukcja fortu prawdopodobnie była bardzo podobna do fortu V w Dębinie (Czosnów).

Możliwe, że na forcie powstała betonowa przeciwskarpa z kaponierą taka sama jak na forcie V. Istnieje zdjęcie z 1939 roku opisane jako fort VI ale pozostałości w terenie przeczą temu. Wszystko wskazuje na to, że zdjęcie pochodzi właśnie z fortu VIII, chociaż brak mi dowodów na potwierdzenie tej tezy. Po przebudowie fort posiadał centralną kaponierę przeciwskarpową, dwie kaponiery skarpowe, wszystko połączone poternami razem z koszarami. Dodatkowo mógł posiadać działobitnie na barkach.

Aktualnie fort jest mocno zniszczony. Znajduje się na terenie zajętym przez wojsko, częściowo na forcie znajduje się strzelnica.

Kaponiera przeciwskarpowa. Zdjęcia z 1939 roku opisane jako fort VI, ale możliwe iż był to jednak fort VIII.

Fort VIII na starych mapach.
fot.1. Mapa "Karte des Westlichen Russlands" jest to niemiecka mapa z 1915 roku w skali 1:100 000, oparta na mapach rosyjskich dwuwiorstówkach (Nowaja Topograficzeskaja Karta Zapadnoj Rossji) w skali 1:84 000. Mapy te opracowane były dla terenów byłego zaboru rosyjskiego. Mapy tylko w formie czarno-białej.
fot.2 Mapy WIG (Wojskowy Instytut Geograficzny) zostały opracowane w latach 1919-1939. Wydane w latach 30-tych XX wieku mapy są uważane za jedne z najlepszych na świecie. Powstały w skali od 1:100 000, w formie kolorowej (4 kolory). Były także częściowo wydawane mapy w skalach od 1:25 000 do 1:300 000.
fot.3,4 Dwie niemieckie mapy z okresu II Wojny Światowej są w całości oparte o polskie mapy WIG (1:25 000 oraz 1:100 000).
fot.5 Widok przestrzenny z danych LIDAR, stan aktualny, widoczna strzelnica w szyi fortu oraz pozostałości fosy