Modlin - wewnętrzny pierścień fortów

Wewnętrzny pierścień fortów Twierdzy Modlin (Nowogieorgijewsk / Новогеоргиевск), składający się ceglanych dzieł numerowanych od I do VIII, budowano od 1883 roku. Umocnienia powstawały głównie na planie standardowego fortu z 1879 roku. Forty w kolejnych latach były przebudowane i zmodernizowane, aby nadążyć za zmieniającą się techniką wojskową.

Modlin forty wewnętrzne

Fort VI wybudowano niedaleko wsi Czeczotki w latach 1883-1888 w ramach budowy pierwszego (wewnętrznego) pierścienia fortów Twierdzy Modlin. Obiekt został wybudowany z cegły na bazie wzorcowego projektu fortu F1879.

Pierwotnie fort został wybudowany wg. standardowego projektu typowego fortu wzór F1879. Był to obiekt dwuwałowy, z wyższym wałem artyleryjskim i niższym wałem piechoty. Fort posiadał symetryczny narys z dwoma czołami oraz dwoma barkami. Na styku obydwu części czołowych oraz na styku części czołowych z barkami umieszczono kojce skarpowe. Centralnie umieszczono czołowy kojec skarpowy. W szyi fortu umieszczono ceglane koszary bronione przez ceglaną kaponierę. Dodatkowo na terenie powstały ceglane schrony i prochownie.

Koniec budowy fortu zbiegł się w czasie z wynalezieniem nowych ładunków burzących. Stare ceglane forty okazały się być zbyt słabe i nie były w stanie oprzeć się nowej broni. Należało więc zastąpić ceglane budowle nowymi wykonanymi z betonu i stali.

Podczas modernizacji fortu po roku 1894 przebudowano najważniejsze bojowe obiekty ceglane zastępując je umocnieniami betonowymi. Zamiast zlikwidowanego czołowego kojca skarpowego i dwóch kojców w barkach miała powstać betonowa kaponiera przeciwskarpowa, ale raczej nie wykonano tych prac. Zlikwidowano dwa wały, pozostawiając fort jednowałym. Przebudowa fortu nie została zakończona przed 1915 rokiem. W czasie I wojny światowej fort został mocno zniszczony - nie wiadomo czy podczas walk, czy podczas wycofywania się wojsk rosyjskich.

Na forcie powstała charakterystyczna, betonowa kaponiera, taka sama jak na forcie V i podobnie jak w Debinie tutaj też nie powstała przeciwskarpa do tej kaponiery. Obecnie w terenie nie ma nawet śladu po tej kaponierze.

Na terenie fortu latem 1939 roku wykonywano porównawcze strzelania z ciężkich moździerzy do specjalnie przygotowanych pancernych stanowisk. Zachowane są zdjęcia stanowiska balistyczne po wkroczeniu wojsk niemieckich. Także wojska niemieckie prowadził w tym miejscu jakieś testy, co widać na zdjęciach. Tutaj pełna informacja na ten temat: Strzelanie do kopuł stalowych - fort VI Czeczotki.

Aktualnie fort jest kompletnie zniszczony. W terenie można odnaleźć jedynie zniszczone, betonowe fragmenty. Wycieczka tylko dla prawdziwych fascynatów, ewentualnie przy okazji zwiedzania sąsiadującej z terenem fortu starej wojskowej bazy rakietowej. Zdjęcia satelitarne, a zwłaszcza dane z LIDAR pokazują kształt fortu, który ciężko odnaleźć w terenie.

Fort VI na starych zdjęciach

Fort VI na starych zdjęciach
fot.1. Rok 1915, zniszczenia wojenne.
fot.2-4 Rok 1939, stanowisko balistyczne do oceny skuteczności działania pocisków pancernych.
fot.5-7 Rok 1939, betonowa kaponiera w przeciwskarpie, taka sama jak na forcie V

Fort VI współcześnie

Fort VI współcześnie
autor zdjęć - Rafał Styl

Fort VI widoczny jest na niemieckiej mapie z okresu pierwszej wojny światowej. Na późniejszych polskich i niemieckich mapach w skali 1:100 000 nie był zaznaczony, natomiast znalazł się na mapach w skali 1:25 000.

Fort VI na starych mapach
fot.1 Mapa "Karte des Westlichen Russlands" jest to niemiecka mapa z 1915 roku w skali 1:100 000, oparta na mapach rosyjskich dwuwiorstówkach (Nowaja Topograficzeskaja Karta Zapadnoj Rossji) w skali 1:84 000. Mapy te opracowane były dla terenów byłego zaboru rosyjskiego. Mapy tylko w formie czarno-białej.
fot.2 Mapy WIG (Wojskowy Instytut Geograficzny) zostały opracowane w latach 1919-1939. Wydane w latach 30-tych XX wieku mapy są uważane za jedne z najlepszych na świecie. Powstały w skali od 1:100 000, w formie kolorowej (4 kolory). Były także częściowo wydawane mapy w skalach od 1:25 000 do 1:300 000.
fot.3,4 Dwie niemieckie mapy z okresu II Wojny Światowej są w całości oparte o polskie mapy WIG (1:25 000 oraz 1:100 000).