Legionowo - carski garnizon

W 1877 roku w miejscu dzisiejszego Legionowa powstała stacja Kolei Nadwiślańskiej Jabłonna. W miejscu przecięcia się linii kolejowej z Traktem Kowieńskim w 1891 roku rozpoczęto budowę carskiego garnizonu wojskowego. Historia carskich wojsk na tym terenie kończy się w sierpniu 1915 roku, kiedy to rozpoczyna się trzyletnia historia niemieckiego obozu wojskowego.

Legionowo - carski garnizon

W 1902 roku we wsi Wieliszew powstał cmentarz garnizonowy (przy obecnym połączeniu torów kolejowych Legionowo-Zegrze i Legionowo-Tłuszcz).

Decyzję o budowie cmentarza podjęto kilka lat wcześniej. Ostatecznie na terenie ponad 2ha powstał cmentarz przeznaczony na potrzeby carskiego garnizonu w Zegrzu oraz garnizonu w Jabłonnie. Teren otoczony był niedużym wałem z rowem. Chowano na nim nie tylko wojskowych, ale także cywilnych pracowników garnizonów i urzędników, zarówno wyznania prawosławnego jak i rzymskokatolickiego.

W trakcie I wojny na cmentarzu chowano niemieckich żołnierzy z dużego i ważnego garnizonu w Jabłonnie (Legionowie), przez który przez lata wojny przewinęły się dziesiątki tysięcy rekrutów.

W okresie międzywojennym cmentarz służył polskim żołnierzom oraz cywilom i był używany jeszcze na początku lat 30-tych XX wieku. Zrezygnowano z niego po wyświęceniu cmentarza w Legionowie w 1934 roku. Część szczątków została przeniesiona ale nie wszystkie.

W 1944 roku przez teren cmentarza przetoczyła się linia frontu, co skończyło się rozległymi zniszczeniami. Wojska niemieckie broniły się także bezpośrednio na terenie cmentarza ostrzeliwanego przez rosyjską artylerię.

Po wojnie cmentarz został oficjalnie zlikwidowany. Teraz znajduje się tutaj kilkanaście potrzaskanych nagrobków, w tym kilka rosyjskich. Zachowały się także ślady rowu z wałem otaczającego nekropolię.

Stare, wojskowe rosyjskie nagrobki zachowały się także na cmentarzu parafialnym w Chotomowie.

Pozostałości cmentarza garnizonowego we Wieliszewie.

Ostatnie zdjęcie to niemiecka fotografia lotnicza z 1944 roku (źródło: Fotopolska.eu). Teren cmentarza jest wyraźnie widoczny. Po prawej stronie znajduje się wiadukt kolejowy nad obecną drogą DK61. Po lewej stronie widać Jezioro Kwietniówka.


Mapa fortyfikacji

mapa fortyfikacji

Źródła / bibliografia

Strona tworzona jest w oparciu o źródła umieszczone tutaj:
źródła i bibliografia.