Legionowo - polskie miasto

Po odzyskaniu niepodległości Jabłonna Nowa stała się bazą dla formujących się pułków piechoty legionowej i wcielanych do Wojska Polskiego oddziałów POW. W ten sposób powstał tu największy obóz ćwiczebny, liczący ponad trzy tysiące osób. W tym też czasie powstała nazwa którą znamy dzisiaj - Legionowo.

Legionowo - okres 1918-45

Wraz z wojskiem do miasta wkroczył przemysł zbrojeniowy lub pracujący na potrzeby wojska. W 1922 roku powstały Centralne Zakłady Balonowe.

Początkowo produkowano tu balony obserwacyjne oraz sprzęt pomocniczy. W 1925 roku zbudowano tu pierwszy balon kulisty "Wilno". W 1929 roku zakład zmienił swoja nazwę na Wojskowe Warsztaty Balonowe i znacznie rozszerzył swoją produkcję. Oprócz wszelkiego rodzaju balonów wojskowych rozpoczęto wytwarzania sprzętu dla celów cywilnych. Pojawiły się pierwsze balony sportowe, spadochrony i namioty. W ciągu kilku kolejnych lat powstały w Legionowie balony znane w całym przedwojennym świecie. Legionowscy oficerowie na balonach "Kościuszko" i "Polonia II" czterokrotnie triumfowali w międzynarodowych zawodach im. Gordon-Benetta. Od 1935 roku późniejszy "Aviotex" przyjął nazwę Wytwórni Balonów i Spadochronów.

W 1938 roku powstał projekt eksperymentalnego lotu balonem do stratosfery. W tym celu, kosztem społecznych składek, wyprodukowano w Legionowie balon Gwiazda Polski. Na wysokość 30 km polecieć miał kpt. Burzyński wraz z dr Jadko-Narkiewiczem. Niestety śmiały projekt nie udał się. W czasie napełniania balonu wodorem na Polanie Chochołowskiej w Tatrach nastąpił wybuch i balon spłonął.

Tradycje baloniarskie w Legionowie, lata 30-te - ze zbiorów NAC.

Pod koniec lat 20-tych rozpoczęło funkcjonowanie wojskowo-naukowe Centrum Aerologiczne z Wojskowym Wydziałem Aerologicznym Państwowego Instytutu Meteorologicznego.

Na początku lat 30-tych wybudowano na wydmowej górze stałe obserwatorium z wysoką na 60m wieżą. Wykonywano tutaj pomiary temperatury, wilgotności i oraz ciśnienia w wyższych warstwach atmosfery. Początkowo urządzenia do pomiarów podwieszane były pod latawcami, jednak wraz z rozwojem zakładów balonowych także i tutaj zaczęto stosować balony.

W 1932 roku pracownik PIM Czesław Centkiewicz z tego miejsca rozpoczął pierwszą polską wyprawę polarną.

W trakcie II wojny światowej budynki PIM były użytkowane przez niemieckie wojsko, a pod koniec wojny zostały wysadzone w powietrze. Po wojnie PIM został odbudowany a instytut funkcjonuje do dzisiaj.

Zdjęcia ze zbiorów NAC, lata 30-te:
fot.1. Budynek dyrekcji Państwowego Instytutu Meteorologicznegi i obserwatorium meteorologiczne.
fot.2. Przygotowania do startu balonu meteorologicznego.
fot.3. Budynek PIM w tle, na pierwszym planie żołnierze z balonem obserwacyjnym.


Mapa fortyfikacji

mapa fortyfikacji

Źródła / bibliografia

Strona tworzona jest w oparciu o źródła umieszczone tutaj:
źródła i bibliografia.