Modlin - zewnętrzny pierścień fortów

W 1909 roku zmieniono koncepcję obrony zachodniej części Rosji - twierdzę w Warszawie i w Zegrzu przeznaczono do likwidacji, a twierdzę w Modlinie (Nowogieorgijewsk / Новогеоргиевск) postanowiono jednak rozbudować. W latach 1912-15 powstał wokół Modlina drugi pierścień fortów (od IX do XVIII) wraz z dziełami pośrednimi (od D-1 do D-10). Tylko nieliczne z tych obiektów zostały wybudowane w całości do czasu rozpoczęcia wojny.

Modlin forty zewnetrzne

W latach 1912-15 w pobliżu miejscowości Brody powstała grupa forteczna Carski Dar. Na lewej flance grupy powstał wolnostojący tradytor.

W latach 1912-15 w pobliżu miejscowości Brody powstała grupa fortowa Carski Dar składająca się z następujących elementów:

Całość otoczono częściowo rowem fortecznym z zasiekami z drutu kolczastego. Przez środek grupy biegła linia Kolei Nadwiślańskiej. W okolicznych lasach dodatkowo powstały liczne ziemne umocnienia, okopy, transzeje i stanowiska dla armat.

Tradytor lewej flanki grupy fortowej wybudowano kilkaset metrów w na południe od koszar w stronę torów kolejowych. Jest to wolnostojące, pojedyncze dzieło osłonięte przebiegającą wokół całej grupy fosą. Na stropie tradytora zaplanowano umieszczenie pancernej kopuły artyleryjskiej. Niestety nie dotrwała ona do naszych czasów, być może nie została ostatecznie zamontowana. Obecnie tradytor znajduje się poza terenem wojskowym i można zwiedzać go bez przeszkód.

Opis całej grupy fortowej i wszystkich elementów - Carski Dar.

Tradytor lewej flanki, zdjęcia z roku 2006 oraz z roku 2016

Tradytor lewej flanki, zdjęcia z roku 2006 oraz z roku 2016

Grupa fortowa Carski Dar na planach i mapach
fot.1 Stary rosyjski plan grupy Carki Dar.
fot.2 Stary rosyjski plan fortu XV.
fot.3 Zdjęcie lotnicze z 1914/1915
fot.4 Niemiecka mapa "Karte des Westlichen Russlands" w skali 1:100 000 z 1915 roku.
fot.5 Niemiecka mapa z 1915 roku w skali 1:25 000.
fot.6 Plan ataku wojsk niemieckich z artykułu inż. Jastrzębskiego z 1926 roku
fot.7 Fort na ciekawej, niemieckiej mapie z 1938 roku. Mapa bazuje na podkładach WIG 1:100 000 ale ma naniesione położenia fortów, nie wszystkie prawidłowo.