Legionowo - polskie miasto

Po odzyskaniu niepodległości Jabłonna Nowa stała się bazą dla formujących się pułków piechoty legionowej i wcielanych do Wojska Polskiego oddziałów POW. W ten sposób powstał tu największy obóz ćwiczebny, liczący ponad trzy tysiące osób. W tym też czasie powstała nazwa którą znamy dzisiaj - Legionowo.

Legionowo - okres 1918-45

W latach 20-tych i 30-tych miasto rozwijało się coraz szybciej nie tylko w oparciu o osiedla wojskowe. W połowie lat 20-tych hrabia Maurycy Potocki rozparcelował znaczną część swojego majątku. W kolejnych latach wytyczono na terenie osady trzy parcele.

Część terenów została przekazana na potrzeby Kościoła. W ten sposób powstał miejski cmentarz oraz kościoły: "na górce" i przy ul. Długiej. Pierwsza parcela obejmowała tereny najbliższe stacji kolejowej, druga to teren w stronę dzisiejszego Przystanku. Natomiast trzecia parcela jako nazwa pozostała w pamięci Legionowian do dzisiaj - są to tereny na północ od rozwidlenia torów kolejowych Modlin - Zegrze. W latach 30-tych na terenie Bukowca, który prawnie jeszcze nie należał do Legionowa, powstało osiedle zamieszkane głównie przez wojskowych oficerów i ich rodziny. Do miasta zaczęły napływać znaczne masy osób z całej Polski.

Wokół stacji kolejowej w 1921 roku żyło ok. 700 osób. Pod koniec lat 20-tych miasto liczyło 6 tys. mieszkańców. Na początku lat 30-tych już ponad 8 tys., a w 1939 roku ponad 14 tys. W 1930 roku Legionowo oddzielono od gminy Jabłonna nadając mu jednocześnie status samodzielnej gminy o charakterze miejskim. Zapewniło to dalszy rozwój miasta.

Z tego okresu pochodzi wiele charakterystycznych dla Legionowa domów. Budowano wtedy głównie domy typowo letniskowe ale znaczną część stanowiły także wille i kamienice. Powstawały budynki głównie drewniane z dużymi werandami i tarasami a także murowane w stylu dworkowym. W niezmienionym stanie do dzisiaj zachowało się wiele obiektów lecz tylko nieliczne w bardzo dobrym stanie. Większość drewnianych budynków albo zostało obmurowanych albo straszą swoim wyglądem. Na Bukowcu ciągle stoi wiele domów wybudowanych według tego samego projektu: piętro z dużą ilością okien i częściowo ze strychem. Cześć starych domów znalazła odpowiednich właścicieli. W dworku przy ul. Norwida 10 mieści się Miejski Ośrodek Kultury, w drewnianym domku przy ul. Warszawskiej 72 zorganizowana została galeria. Natomiast Willa Bratki przy ul. Mickiewicza 25 znalazły swoje miejsce Zbiory Historyczne Miasta Legionowa. Budynek służy także Towarzystwu Przyjaciół Legionowa.

W Legionowie istnieje także najstarszy budynek pochodzący jeszcze sprzed Kolei Nadwiślańskiej. Dawny dworek myśliwski a później folwark Kozłówka. Po latach zaniedbań doczekał się w końcu remontu i odpowiedniego właściciela.

Niestety wybuch II Wojny Światowej zakończył dynamiczny rozwój miasta...

Zabudowa Legionowa z okresu międzywojennego.


Mapa fortyfikacji

mapa fortyfikacji

Źródła / bibliografia

Strona tworzona jest w oparciu o źródła umieszczone tutaj:
źródła i bibliografia.